Skip to main content
Polityka prywatności
Wykorzystujemy pliki cookies do prawidłowego działania strony, aby oferować funkcje społecznościowe, analizować ruch na stronie i prowadzić działania marketingowe. Więcej informacji znajdziesz w polityce prywatności. Czy zgadzasz się na wykorzystywanie plików cookies?

Ryż jest rośliną z rodziny traw, składającą się z ponad 20 gatunków, które występują głównie w Azji i Afryce. Jednym z najważniejszych gatunków jest ryż siewny, który jednocześnie należy do roślin uprawnych. Ryż jest rośliną jednoroczną, wiatropylną i ma 3 jadalne części: otręby, zarodek oraz bielmo. Większość osób myśli, że ryż to tylko białe ziarenko, a to nie prawda. Gdybyśmy ugotowali tę samą potrawę w kilku wersjach, z użyciem różnych rodzajów ryżu, to z pewnością nie smakowała by tak samo, bowiem każdy rodzaj ryżu ma inny smak, strukturę oraz właściwości.

Ryż możemy podzielić ze względu na:

długość i kształt

  • krótkoziarnisty
  • średnioziarnisty
  • długoziarnisty

teksturę

  • parboiled (preparowany termicznie)
  • kleisty

kolor

  • polerowany (tzw. biały)
  • brązowy
  • czarny
  • dziki
  • czerwony

aromat

  • basmati
  • jaśminowy

Myślę, że powyższy podział nie został wyczerpany, gdyż jak świat długi i szeroki, tak na każdym zakątku inne podejście do ryżu, oraz inne jego odmiany. Pewnie starość by mnie zastała, jeśli chciałabym to wszystko opisać.  Śmiem stwierdzić, że ryż jada się na całym świecie i jest bardziej popularny jak jajka, o których już kiedyś pisałam. Oczywiście jajka to trochę inna grupa produktów, ale wspólnym mianownikiem jest występowanie praktycznie na całej kuli ziemskiej.

Co można jeszcze powiedzieć o rodzajach ryżu?

  • ryż długoziarnisty charakteryzuje się tym, że po ugotowaniu jego ziarna nie będą miały tendencji do zlepiania się;
  • ryż średnioziarnisty ma krótsze i szersze jądro, a jego ziarenka mają większą skłonność do trzymania się razem;
  • ryż krótkoziarnisty łatwo się trzyma razem, dlatego jest używany do sushi;
  • ryż kleisty wykorzystywany jest do przygotowywania deserów oraz jest mielony na mąkę;
  • ryż parboiled zaoszczędzi czas spędzony w kuchni, gdyż szybciej się ugotuje;
  • ryż biały, to po prostu ryż pozbawiony brązowych otrębów;
  • ryż brązowy, czarny i czerwony gotują się dłużej niż biały, ale są bardziej cenne pod względem składników odżywczych;
  • ryż dziki zbierany jest ze specjalnego rodzaju traw – zizania i odznacza się wysoką zawartością białka;
  • ryż basmati daje nutę orzechowo – popcornową;
  • ryż jaśminowy, czasem nazywany tajskim pachnącym ryżem, jest pełen wspaniałego aromatu;

Nie wszyscy lubią ryż, gdyż nie każdy potrafi go ugotować. Poza tym, o zgrozo, jeśli ktoś dostał dietę ryżowo-drobiową od pseudo-dietetyka i ją zastosował bez opamiętania, to myślę, że nie tknie ryżu nawet po najlepszym artykule na jego temat. Ale tak, czy siak, ryżu nie trzeba się bać, bo dania z jego użyciem mogą być naprawdę nieziemskie.

Jak więc gotować ryż?

Zapewne każdy ma swoje sposoby, ale są też tacy, którzy nie gotują, bo się boją. Oczywiście łatwo powiedzieć proporcje 1:2 (ryż:woda), ale gotowanie ryżu, to coś więcej, niż tylko proporcje. Moim zdaniem, trzeba znaleźć swój sposób na gotowanie ryżu. Oczywiście jeśli kupimy najtańszy ryż z dolnej półki, to nawet jeśli stanęlibyśmy na głowie, to on nigdy nie będzie smaczny po ugotowaniu. Będzie nijaki, bo stanie się jedną wielką papką. Myślę, że wiele osób nie lubi jeść ryżu, bo nie próbowało różnych jego rodzajów. Ja zakochałam się w ryżu basmati, właśnie dlatego, że dobrze się go gotuje, ale przede wszystkim dlatego, że podczas gotowania cały dom napełnia się jego aromatem.

Trzeba przyznać, że nie ma uniwersalnej rady, na temat gotowania ryżu, bo zawsze będzie tak, że jednemu wyjdzie, a innemu nie. Ja zazwyczaj stosuję magiczną proporcję 1:2, chyba, że gotuję ryż o większych wymaganiach, np. brązowy, wtedy jest możliwe, że będzie trzeba użyć więcej wody.

Jak gotuję ryż?

Składniki podstawowe to ½ szklanki ryżu + 1 szklanka wody – 1:2 (ryżu nie trzeba namaczać, ani płukać)

Opcja 1. Do garnka wsypujemy ryż, wlewamy wodę i gotujemy, od czasu do czasu mieszając. Otrzymamy wtedy kleisty ryż. Ugotuje się, ale jak będzie smakował nie wiem, bo raczej tak nie gotuję.

Opcja 2. Wlewamy wodę do garnka i doprowadzamy do wrzenia. Kiedy woda wrze wsypujemy ryż i mieszamy, żeby się nie przykleił, do dna garnka.

Opcja 3. Do garnka wlewamy oliwę lub olej. Na  rozgrzany tłuszcz wsypujemy część ziaren ryżu i prażymy, aż zaczną się brązowić. Kiedy to się już stanie, wsypujemy resztę ryżu z naszej porcji do gotowania, chwilę mieszamy, zalewamy wodą (zimną lub gorącą) i gotujemy.

Opcja 4. Dodatek przypraw, np. curry, kurkumy, cynamonu, kardamonu, szafranu i wielu innych zmień oblicze naszej potrawy. Ryż będzie miał wtedy ciekawy kolor i aromat, co zachęci  nie jedną osobę do jego zjedzenia. Ja najczęściej gotuję według opcji 2, ale pozostałe dwie też często stosuję.

Jak dalej postępować z tak przygotowanym ryżem?

  1. Można ugotować go na wodzie do miękkości i od razu jeść;
  2. Można nałożyć na pokrywkę folię aluminiową i dopiero przykryć garnek, będzie bardziej szczelny, a ryż się szybciej ugotuje oraz będzie bardziej sypki;
  3. Gdy ryż wchłonie wodę, to o ile mamy kuchenkę elektryczną, zostawiamy go na rozgrzanym palniku, wyłączając kuchenkę, jeśli mamy taką kuchenkę, która po wyłączeniu szybko stygnie, to warto owinąć garnek z ryżem w ścierkę a potem w koc, czy ręcznik i odstawić, dzięki temu ziarna dojdą w parze i będą pyszne. Dodatkowo ryż utrzyma dłużej wysoką temperaturę. Możemy tak zrobić zarówno z wersją z folią aluminiową jak i bez folii.

Uwaga! Nie powiem wam ile dokładnie czasu gotować ryż, bo nie wiem. Gotuję zawsze do momentu, aż uznam, że ryż jest odpowiedni do jedzenia. Jedynie stosuję się mniej więcej do wskazówek na opakowaniu, kiedy gotuję ryż w torebkach, ale to mi się raczej nigdy nie zdarza, bo zazwyczaj i tak wysypuję go z torebki i gotuję po swojemu. Oczywiście, jeśli chodzi o ryż kolorowy, to nie da się zastosować wszystkich wskazówek, gdyż na pewno gotuje się go dłużej, nigdy też nie próbowałam opcji z prażeniem kolorowego ryżu.

Z ryżu można przygotować wiele potraw, zarówno wytrawnych, jak i słodkich, dlatego myślę, że powinien znajdować się każdym domu.

https://wholegrainscouncil.org/whole-grains-101/easy-ways-enjoy-whole-grains/grain-month-calendar/wild-rice-september-grain-month-0

https://www.webstaurantstore.com/ask.html

mm

Autor: Wioleta Stefaniak

mgr Wioleta Stefaniak – dietetyk w zespole Alianta, absolwentka dietetyki w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz filologii niemieckiej we Wszechnicy Polskiej Szkole Wyższej. Aktywna uczestniczka wielu projektów, konferencji i szkoleń z zakresu dietetyki oraz żywienia. Jej praca magisterska została wyróżniona w konkursie na najlepszą pracę licencjacką i magisterską. Cały czas poszerza swoje horyzonty. Członek Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej. W wolnych chwilach pije dobrą kawę, czyta książki, zgłębia tajniki szydełkowania i ogląda programy kulinarne.