Kombucha – czy warto ją wprowadzić do diety?

Czy kombucha jest jak magiczny eliksir, który nagle dostrzegli wellness guru? Czy to „super food”? Dietetyk Catherine Saxelby, która prowadzi popularną stronę internetową Foodwatch, odpowiada na te pytania.

Czy powinniśmy zacząć przygotowywać kombuchę w domu? Czy to coś, co możemy wprowadzić do naszej codziennej diety? Krótka odpowiedź brzmi „nie do końca”. Jeśli chcemy dodać żywność fermentowaną do naszej codziennej diety, lepiej byłoby zrobić swoją własną kapustę kiszoną, która jest szybsza i łatwiejsza do wykonania. Dłuższa odpowiedź? Cóż. Być może dostarczymy trochę dobrych bakterii, które pomagają w trawieniu i funkcjonowaniu jelit, ale nie możemy być tego pewni. Prawdopodobnie będą istnieć różnice w organizmach używanych do fermentacji. Nie ma zbyt wielu badań na temat korzyści zdrowotnych kombuchy. Według Catherine największą zaletą kombuchy jest niższa zawartość cukru w połączeniu z jej wartością odświeżającą, jako cierpkiego, musującego napoju.

Kombucha to lekko słodki, lekko kwaśny, sfermentowany napój na bazie herbaty, zazwyczaj czarnej, ale czasami zielonej lub ziołowej. Składa się z wody, herbaty, cukru, bakterii i drożdży. Jest trochę musująca, co działa odświeżająco i jest pita ze względu na rzekome właściwości zdrowotne, do których głównie należą: poprawa trawienia i dobry wpływ na jelita z powodu bakterii, które z nią spożywamy. Przez wieki była pita z tego powodu w Japonii, Chinach, Rosji, Niemczech i USA. Jest uzyskiwana z naparu z liści herbaty w połączeniu z SCOBY (co oznacza: ang. „Symbiotic Culture Of Bacteria and Yeast”, pol. „symbiotyczna kultura bakterii i drożdży”). Fermentacja przez tego „herbacianego grzybka” lub „matkę” jest procesem, podczas którego fermentowany jest cukier i wytwarza się kwas octowy (który daje charakterystyczny smak), kwas węglowy, alkohol i dwutlenek węgla, który daje bąbelki.

Przy zawartości około 1% cukrów, kombucha ma znacznie niższą wartość kaloryczną niż inne słodkie napoje, takie jak soki (8-14%) lub mrożona herbata (5-6%). Pół szklanki (125 ml) kombuchy ma 75 kJ/18 kcal, podczas gdy ta sama ilość mrożonej herbaty cytrynowej ma 380 kJ/ 90 kcal. Oczywiście wszystko to zależy od marki, którą kupimy lub od tego, jak ją zaparzamy. Wielbiciele kombuchy twierdzą, że może ona stymulować układ odpornościowy, zapobiegać rakowi, poprawiać trawienie, zapobiegać chorobom serca i poprawiać czynność wątroby. Przypisywane jej właściwości są podobne do tych, które przypisują octowi. Może, ale wszystko zależy od tego, jak ją zaparzymy. Istnieje niewiele badań naukowych potwierdzających te oświadczenia zdrowotne. Doskonałe podsumowanie badań można znaleźć w przeglądzie opublikowanym w czasopiśmie Comprehensive Reviews of Food Science and Food Safety. Jayabalan i wsp. podsumowują w nim to wszystko, o czym piszemy: „Obecnie kombucha jest na przemian chwalona, jako „najlepszy napój prozdrowotny” lub potępiana, jako „niebezpieczna herbata lecznicza”. Istnieje wiele koncepcji i nieporozumień dotyczących korzyści zdrowotnych i toksyczności napoju kombucha. Chociaż twierdzi się, że jest korzystna w przypadku wielu dolegliwości, to istnieje bardzo mało lub nie ma wcale na to dowodów klinicznych.”

Można kupić kombuchę w butelkach, zarówno pasteryzowaną, jak i niepasteryzowaną, o różnych smakach, w różnych sklepach. Minusem jest to, że probiotyki zawarte w kombuchy nie przetrwają procesu pasteryzacji, a picie niepasteryzowanej kombuchy, jeśli nie została wyprodukowana w bezpiecznych warunkach, może stanowić zagrożenie zdrowotne, szczególnie dla kobiet w ciąży lub osób mających osłabiony układ odpornościowy. Uważajmy więc na źródło, z jakiego kupujemy kombuchę i kupujmy tylko, jeśli jest schłodzona.

Więcej:

Kombucha – should you be drinking it?

A Review on Kombucha Tea—Microbiology, Composition, Fermentation, Beneficial Effects, Toxicity, and Tea Fungus