W minioną sobotę byliśmy obecni na kolejnej już edycji konferencji Trends in dietetics, która odbyła się w Łodzi. Była to konferencja jednodniowa, która skupiła się w okół ważnych tematów w świecie dietetyki. Co ważne, wiele wykładów miało wymiar praktyczny, a więc dawało konkretne odpowiedzi na istniejące problemy. Okazało się także, jak wiele jest tematów kontrowersyjnych, gdzie ciężko jest znaleźć złoty środek jeśli chodzi o jednoznaczne zalecenia. Podniosły się również wśród dietetyków głosy niezadowolenia, bo wiadomo chcielibyśmy jasne konkretne odpowiedzi, ale z drugiej strony mamy świadomość, że jest to bardzo trudne do zrealizowania.
Tematyka konferencji była różnorodna. Moim faworytem był wykład o kawie, gdyż poruszył pozytywnie całą salę i chociaż treść wykładu mogła nie być dla nikogo dużą nowością, to sposób prezentacji spowodował, że słuchało się go z wielką przyjemnością i uśmiechem na twarzy:-). W odniesieniu do kawy warto podkreślić, że najnowsze wyniki badań nie potwierdzają wpływu kawy na zwiększone ryzyko nadciśnienia tętniczego. Ponadto liczne wyniki badań naukowych pokazują mniejsze ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II wśród osób pijących co najmniej 3 filiżanki dziennie. Picie kawy może ograniczać rozwój nowotworów jelita grubego, a także wymieniane jest jako element prewencji chorób zwyrodnieniowych mózgu (Alzheimera, Parkinsona).
Jeszcze do niedawna dieta wegetariańska była owiana dużą dozą niepewności i wątpliwości. Obecnie coraz częściej i chętniej jednogłośnie mówi się, że dieta wegetariańska jest zdrowa, tylko musi być dobrze zbilansowana. Na diecie wegetariańskiej prowadzone mogą być także kobiety w ciąży, a nawet dzieci. Dobroczynny wpływ diety wegetariańskiej na zdrowie potwierdzają również liczne badania naukowe. Wykazały one m. in., że wegetarianie mają niższy wskaźnik masy ciała, niższe ryzyko cukrzycy i choroby niedokrwiennej serca, uchyłkowatości okrężnicy oraz rozwoju nowotworów złośliwych w porównaniu z osobami jedzącymi mięso.
Na konferencji zostało przedstawione stanowisko Grupy Ekspertów Sekcji Dietetyki Medycznej POLSPEN w sprawie zasadności stosowania diety bezglutenowej w chorobie Hashimoto. Eksperci jednogłośnie podkreślają, że nie należy zalecać diety bezglutenowej u osób bez celiakii lub innych form nietolerancji glutenu. Warto podkreślić też, że nie ma badań oceniających skuteczność diety bezglutenowej u osób z autoimmunizacyjną chorobą tarczycy nie wykazujących cech celiakii. Błędem jest stosowanie diety bezglutenowej bez wcześniejszych serologicznych badań przesiewowych w kierunku celiakii. Jeśli kogoś interesuje ten temat i chciałby go zgłębić to całą publikację można kupić tutaj.
Bardzo ciekawym tematem było postępowanie dietetyczne w dysfagii w oparciu o International Dysphagia Diet Standarisation Initiative (IDDSI). Choć problem dysfagii nie będzie chlebem powszednim dla wszystkich dietetyków i może się wydawać problemem odległym, to warto wiedzieć, gdzie szukać informacji na jego temat. Głównym problemem w dysfagii, z jakim spotyka się dietetyk, to dopasowanie konsystencji diety do bieżących możliwości pacjenta, aby wykluczyć ryzyko zadławienia bądź aspiracji pokarmu do dróg oddechowych, a jednocześnie zapobiec niedożywieniu, zachłystowemu zapaleniu płuc i odwodnieniu. Dzięki IDDSI konsystencje pokarmów zostały podzielone na 8 poziomów, dokładnie scharakteryzowanych, a każdą konsystencję można sprawdzić w warunkach domowych przy użyciu testów strzykawki, widelca, łyżki czy pałeczek. Wcześniejsza klasyfikacja nie była jednoznaczna i wprowadzała wiele wątpliwości i nieporozumień w zespołach terapeutycznych.
Duże poruszenie wśród słuchaczy wywołał wykład, który postawił na równi warzywa, owoce i soki. Co do zasadności korzystania z dóbr warzyw i owoców nie można się spierać. Jeśli chodzi o popularyzację soków, trzeba być bardzo ostrożnym. Nie dla każdego sok znaczy to samo i nie każdy potrafi zachować umiar w piciu soków.
Temat słodzików wydaje się również być kontrowersyjny, jednak w świetle doniesień naukowych nie należy się ich bać. Spożywane w dozwolonych ilościach, mogą być doskonałą alternatywą sacharozy dla osób z nadmierną masa ciała. Ważne jest też, aby były połączone ze zmianą stylu życia i diety, a nie jedyną modyfikacją.
Tematem wartym uwagi był także także temat związany z personalizowaniem żywienia. Z jednej strony dotyczy on indywidualnego podejścia do każdego pacjenta, a z drugiej profilu genetycznego, a więc tzw. nutrigenomiki. O tym jak ważne jest indywidualne dostosowanie zaleceń dla pacjenta nie musimy dyskutować, jednakże debata nad tym, czy diety bazujące na analizie genotypu powinny być wykorzystywane w obecnej chwili oraz jaka jest ich efektywność nada nie została zakończona. Jako dietetycy musimy być rozważni w ocenie wybieranych przez nas metod personalizacji. Z innej zaś strony, do personalizacji zaleceń możemy wykorzystywać także narzędzia technologii informacyjnych, np. aplikacje. O ile badanie genomu nie jest jednoznaczne, o tyle wykorzystywanie technologii chociażby do lepszego kontaktu z pacjentem ma duży potencjał.
To były wybrane tematy, które pojawiły się na konferencji. Wszystkie inne był również wartościowe i dały odpowiedź na wiele pytań, ale nie da się ich wszystkich tak krótko streścić, dlatego podzielimy się nimi przy okazji innych artykułów. Co warto jeszcze podkreślić? Na pewno to, że wielokrotnie zostało zaznaczone, jak ważna jest współpraca różnych specjalistów dla lepszego działania na rzecz pacjentów. Także bądźmy otwarci i starajmy się współpracować przykładowo z lekarzami w codziennej praktyce.
Autor: Wioleta Stefaniak
mgr Wioleta Stefaniak – dietetyk w zespole Alianta, absolwentka dietetyki w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz filologii niemieckiej we Wszechnicy Polskiej Szkole Wyższej. Aktywna uczestniczka wielu projektów, konferencji i szkoleń z zakresu dietetyki oraz żywienia. Jej praca magisterska została wyróżniona w konkursie na najlepszą pracę licencjacką i magisterską. Cały czas poszerza swoje horyzonty. Członek Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej. W wolnych chwilach pije dobrą kawę, czyta książki, zgłębia tajniki szydełkowania i ogląda programy kulinarne.