Skip to main content
Menu
Polityka prywatności
Wykorzystujemy pliki cookies do prawidłowego działania strony, aby oferować funkcje społecznościowe, analizować ruch na stronie i prowadzić działania marketingowe. Więcej informacji znajdziesz w polityce prywatności. Czy zgadzasz się na wykorzystywanie plików cookies?

Skąd brać legalnie darmowe zdjęcia?

By 9 stycznia 202023 marca, 2022Warto wiedzieć

Czy wiesz, że nie wszystkie zdjęcia znalezione w sieci możesz użytkować w dowolny sposób? Na co zwrócić uwagę wykorzystując zdjęcia z sieci? Skąd brać darmowe zdjęcia? Co zrobić, aby nie naruszać praw autorskich innych osób? Czytaj dalej 🙂

Dlaczego o tym piszemy?

W programie Aliant mamy możliwość umieszczania zdjęć do potraw na wydrukach diety. Zdjęcia, których używamy, powinny być nasze własne bądź z legalnego źródła. To samo dotyczy wszystkich publikowanych przez nas treści w internecie, zdjęć zamieszczanych w prezentacjach oraz we wszystkich innych materiałach, które sami tworzymy, które łączą się z naszą działalnością zarobkową.

Z różnych względów, nie zawsze chcemy korzystać z płatnych zasobów i mamy do tego prawo. Nie zawsze mamy też czas i pomysły na zrobienie własnych zdjęć bądź po prostu nie lubimy tego robić. Z pomocą przychodzą nam serwisy z darmowymi zdjęciami. W związku z tym warto wiedzieć, jak mądrze korzystać z tych zasobów i gdzie szukać zdjęć, które możemy bezpiecznie wykorzystać. Bezpiecznie, czyli bez naruszenia praw autorskich innej osoby.

Prawo autorskie

Prawo autorskie jest bardzo szerokim pojęciem, obejmującym wiele aspektów, m.in.: ochronę interesów twórców, stosunki prawne związane z tworzeniem, korzystaniem z utworów oraz ich ochroną. W Polsce od 1994 roku obowiązuje ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W myśl ustawy zdjęcia należą do utworów i podlegają prawnej ochronie.

Jak działa prawo autorskie?

Grafika nr 1. Jak działa prawo autorskie, by Piotr Chuchla, Centrum Cyfrowe, CC BY.

Jakiego rodzaju prawa wyróżniamy?

Grafika nr 2. Podział praw autorskich by Piotr Chuchla, Centrum Cyfrowe, CC BY.

Czas trwania praw autorskich

Prawa autorskie osobiste trwają wiecznie. Są niezbywalne. Prawa majątkowe są przyznawane autorom i ich spadkobiercom na czas określony. Są one zbywalne. Kiedy majątkowe prawa autorskie wygasną, utwory przechodzą do domeny publicznej.

Domena publiczna

Domena publiczna to dobro wspólne. Jest to zbiór utworów, do których autorskie prawa majątkowe wygasły, lub nigdy nie były objęte prawno autorską ochroną. Ze znajdujących się w domenie publicznej utworów każdy może korzystać bezpłatnie i w legalny sposób.

GRAFIKA Z DOMENY PUBLICZNEJ – SWOBODA UŻYCIA (CENTRUM CYFROWE, VIVID STUDIO CC BY). POBIERZ JAKO PDF

Korzystając z zasobów domeny publicznej pamiętajmy o poszanowaniu praw osobistych autorów i autorek (te nigdy nie wygasają), czyli o podpisywaniu ich, kiedy korzystamy z takich treści.

Czy mogę wykorzystać zdjęcie znalezione w sieci i umieścić je na wydruku diety?

Przykładowo będziemy poszukiwać zdjęcia zupy pomidorowej. Zdjęcie to będziemy chcieli dołączyć do znajdującego się w programie Aliant przepisu, aby móc prezentować je na wydruku diety dla pacjenta. Wpisując w przeglądarce ‘zupa pomidorowa’ pojawi nam się ogromna ilość zdjęć do wyboru. Prawo autorskie determinuje, czy będziemy mogli je wykorzystać. Raczej, nie, gdyż:

  •  korzystanie z cudzego utworu wymaga zgody osoby posiadającej majątkowe prawa autorskie do tego utworu,
  •  większość utworów w sieci jest chroniona przez prawo autorskie, nawet prace anonimowe.

Tak, jeśli:

  • są to otwarte zasoby,
  • lub mieści się to w ramach prawa cytatu.

Z jakich zdjęć zatem mogę korzystać zgodnie z prawem?

  1. z własnych zdjęć
  2. ze zdjęć, których autorzy zdecydowali podzielić się nimi za darmo, do swobodnego wykorzystania (wolne licencje, m.in. Creative Commons)
  3. ze zdjęć, które nie są już chronione przez prawa majątkowe –  dostępnych w domenie publicznej.

Creative Commons

A) Creative Commons Zero (CC0)– pozwala korzystać ze zdjęć w najszerszy możliwy sposób, także komercyjnie i bez konieczności podpisywania autora, jeśli nie mamy takiej możliwości, np. w serwisie „Pixabay”, ale jest jeszcze więcej takich serwisów, których przykłady wymieniam niżej;

B) dostępne na licencjach Creative Commons z różnymi warunkami– właściciel praw autorskich upoważnia użytkownika do korzystania z jego utworów pod pewnymi warunkami:

  • CC BY, uznanie autorstwa – można kopiować, rozpowszechniać, zmieniać, ale należy podać autora utworu oraz źródła pochodzenia;
  • CC NC, użycie niekomercyjne – można kopiować, rozpowszechniać z podaniem autora, ale tylko w celu niekomercyjnym;
  • CC SA, na tych samym warunkach – dzieło udostępnione na tej licencji można rozpowszechniać, kopiować, zmieniać, nawet do celów komercyjnych, ale należy podać licencję identyczną, jak ta, na jakiej udostępniono utwór pierwotny;
  • CC ND, bez utworów zależnych – utwór można kopiować, rozpowszechniać, przedstawiać i wykonywać jedynie w jego oryginalnej postaci, nie można utworu w żaden sposób zmienić, przekształcić;

LICENCJE CREATIVE COMMONS 4.0 – SWOBODA UŻYCIA, NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE (CENTRUM CYFROWE, VIVID STUDIO, LICENCJA CC BY). POBIERZ JAKO PDF

Przykładowe serwisy:

Domena Publiczna

Przykładowe serwisy:

Na co zawsze zwrócić uwagę pobierając zdjęcia?

Zawsze musimy mieć pewność co do warunków licencji. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy możemy użyć zdjęcia, lepiej znajdźmy inne, bądź skontaktujmy się z autorem. Zazwyczaj rodzaj licencji jest to dość wyraźnie oznaczony. Czasem też strony udostępniające zdjęcia mają swoje własne licencje, podobne do Creative Commons, dlatego zawsze warto zwrócić na to uwagę i sprawdzić, konkretne zasady korzystania z zasobów. Zawsze stosujmy się do zasad określonych przez miejsce, z którego pobieramy zdjęcia, aby uniknąć ewentualnych problemów. Najlepiej wybrać sobie serwis bądź kilka stron, których będziemy pewni. A jeśli długo nie korzystaliśmy z jakiegoś serwisu, zawsze warto sprawdzić, czy nic się na nim nie zmieniło, jeśli chodzi o korzystanie z ich zasobów.

Źródła:

mm

Autor: Wioleta Stefaniak

mgr Wioleta Stefaniak – dietetyk w zespole Alianta, absolwentka dietetyki w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz filologii niemieckiej we Wszechnicy Polskiej Szkole Wyższej. Aktywna uczestniczka wielu projektów, konferencji i szkoleń z zakresu dietetyki oraz żywienia. Jej praca magisterska została wyróżniona w konkursie na najlepszą pracę licencjacką i magisterską. Cały czas poszerza swoje horyzonty. Członek Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej. W wolnych chwilach pije dobrą kawę, czyta książki, zgłębia tajniki szydełkowania i ogląda programy kulinarne.