Rak jelita grubego jest jednym z najczęstszych nowotworów na świecie, a jego profilaktyka ma kluczowe znaczenie dla zdrowia publicznego. Dieta odgrywa istotną rolę w zapobieganiu tej chorobie, a wapń od dawna jest badany pod kątem jego potencjalnych właściwości ochronnych. Najnowsze badanie opublikowane w JAMA Network Open rzuca nowe światło na ten temat.
Wyniki badania NIH-AARP Diet and Health Study
W badaniu kohortowym NIH-AARP Diet and Health Study analizowano dane ponad 470 000 osób w wieku 50-71 lat. Naukowcy oceniali, czy spożycie wapnia wpływa na ryzyko zachorowania na raka jelita grubego.
Kluczowe wnioski:
- Osoby w najwyższym kwintylu spożycia wapnia(ok. 1773 mg/dzień u mężczyzn i 2056 mg/dzień u kobiet) miały niższe ryzyko raka jelita grubego w porównaniu z osobami w najniższym kwintylu (407 mg/dzień u mężczyzn i 401 mg/dzień u kobiet).
- Największe korzyści zaobserwowano u kobiet – suplementacja wapnia była u nich skorelowana z niższym ryzykiem nowotworu.
- Spożycie wapnia z nabiału nie miało istotnego wpływu na ryzyko raka jelita grubego.
Jak wapń może chronić przed rakiem jelita grubego?
Mechanizm ochronnego działania wapnia nie jest do końca poznany, ale naukowcy wskazują kilka możliwych hipotez:
- Wapń może neutralizować toksyczne kwasy żółciowe i kwasy tłuszczowe w jelitach, które mogą sprzyjać powstawaniu nowotworów.
- Może wpływać na podziały komórkowe, zmniejszając ryzyko niekontrolowanego rozrostu komórek nowotworowych.
- Wapń może oddziaływać na sygnalizację komórkową, co potencjalnie hamuje rozwój nowotworów.
Co to oznacza dla dietetyków?
Wyniki badania podkreślają znaczenie odpowiedniego spożycia wapnia w diecie pacjentów, szczególnie kobiet w wieku średnim i starszym. Warto zalecać zbilansowaną dietę bogatą w wapń, nie tylko dla zdrowia kości, ale także jako potencjalny element profilaktyki nowotworowej.
Podsumowanie
Choć potrzebne są dalsze badania, najnowsze dane sugerują, że wapń może mieć istotną rolę w zmniejszeniu ryzyka raka jelita grubego. Warto uwzględnić ten aspekt w zaleceniach dietetycznych i edukacji zdrowotnej.
Źródło:
Zouiouich S, Wahl D, Liao LM, Hong HG, Sinha R, Loftfield E. Calcium Intake and Risk of Colorectal Cancer in the NIH-AARP Diet and Health Study. JAMA Netw Open. 2025;8(2):e2460283. doi:10.1001/jamanetworkopen.2024.60283
