Zdrowe grillowanie jest sztuką wszechstronną i skłania do kreatywności. Najważniejsza zasada grillowania to eksperymentowanie. Czy wiesz, że ugrillujesz prawie wszystko? Nie bój się, próbuj nowych przepisów i smaków. Niech poniesie cię fantazja. W tym artykule przeczytasz o różnych sposobach na udane i zdrowe grillowanie.
1. Na czym grillować? – sprzęt do grillowania to podstawa.
Bez niego prawdziwe BBQ się nie odbędzie. To, jaki sprzęt wybierzesz, zależy tylko od Ciebie i Twoich możliwości finansowych. Pamiętaj, że niezależnie od tego, czy będziesz miał super wypasiony grill za kilka tysięcy złotych, czy trochę skromniejszy, Twoja przygoda z grillowaniem będzie równie przyjemna. Najlepiej jest używać grilla, który posłuży nam dłużej niż tylko jeden raz. Nie wybieraj więc jednorazowych egzemplarzy ani tych z najniższej półki. Ponadto nie kupuj sztucznych podpałek, a do grillowania najlepiej używaj węgla drzewnego.
2. Zdrowe grillowanie. Pośpiech nie jest wskazany.
Nie spiesz się. Rozgrzej grill odpowiednio wcześniej i na spokojnie poczekaj, aż zrobi się żar. Ponadto pamiętaj, aby zawsze grillować nad żarem, ale nie na najniższym poziomie. Wraz ze wzrostem temperatury, wzrasta w grillowanym mięsie ilość szkodliwych heterocyklicznych amin aromatycznych (HCA), mających działanie mutagenne i kancerogenne. Lepiej jest grillować dłużej i w niższej temperaturze niż w krótkim czasie i w wysokiej temperaturze. Co więcej, do grillowania użyj specjalnych tacek. Możesz też odsunąć żar, aby soki z mięsa na niego bezpośrednio nie skapywały. Ponadto pilnuj potraw, które są już na grillu, aby nie doprowadzić ich do zwęglenia. To samo tyczy się grillowania gazowego. Pamiętaj, zanim zaczniesz grillować na grillu gazowym, dokładnie przeczytaj instrukcję obsługi, aby nie dopuścić do pożaru czy poparzenia. Grill gazowy jest trochę inny w obsłudze i trzeba się nauczyć jego obsługi.
3. Higiena i bezpieczeństwo podczas grillowania.
Higiena i bezpieczeństwo są podstawą nie tylko podczas grillowania. Niestety nie wszyscy pamiętają o niej na co dzień, dlatego warto powtarzać to wiele razy. Myślę, że Ty, skoro czytasz ten artykuł, na pewno będziesz już pamiętać o kilku ważnych zasadach podczas grillowania.
- Zawsze używaj oddzielnych przyborów do żywności surowej i tej już ugrillowanej, gotowej do spożycia.
- Nie polewaj marynatą pozostałą po surowym mięsie,kawałków, które się już grillują (o tej zasadzie sama nie pomyślałam, dowiedziałam się o niej przez przypadek).
- Nie zapominaj o częstym myciu rąk, a zwłaszcza, jak dotykasz surowych kawałków mięsa.
Dokładnie myj deski i noże, które służyły do przygotowania surowych produktów mięsnych, ryb czy jaj. Dodatkowo dbaj o porządek wokół grilla, aby uniknąć przewrócenia się czy pożaru. Co więcej, jeśli na bieżąco pozmywasz i posprzątasz przestrzeń wokół siebie, będziesz mieć mniej pracy, kiedy pójdą goście. Jednak pamiętaj, żeby nie stać całą imprezę przy zmywaku:-). Dzięki zachowaniu tych prostych zasad unikniesz m.in. zatrucia pokarmowego. O szczególną higienę dbaj zawsze, kiedy masz za gości małe dzieci czy kobiety w ciąży.
4. Zdrowe grillowanie – odpowiednie przygotowanie produktów przed włożeniem na ruszt.
Aby upieczone na grillu produkty były smaczne, warto je wcześniej odpowiednio przygotować. Aby udka czy skrzydełka z kurczaka szybciej się ugrillowały, możesz obgotować je przed marynowaniem. Po ugrillowaniu smakują równie dobrze, pieką się szybciej, a mięso lepiej odchodzi od kości. Grilluj chude i nie za grube kawałki mięsa. Dzięki temu ugrillują się szybciej i będą smaczniejsze. Z kolei sól dodaj, gdy mięso jest już na grillu, natomiast pieprz dodawaj pod koniec pieczenia. Pamiętaj, aby grillować nie tylko mięso i warzywa, ale także owoce, chleb czy pizzę. Tak, na grillu możesz przygotować także pizzę, a nawet ciasto. Ja tego jeszcze nie próbowałam, ale wszystko przede mną. Co ważne, zanim włożysz zamarynowane produkty na grilla, ogrzej je do temperatury pokojowej.
5. Marynowanie to kluczowy element grillowania.
Nie zapominaj o marynacie. Zaleca się marynowanie produktów na grilla na mokro, w szczególności mięso.
Idealna marynata powinna mieć w sobie:
- oliwę,
- miód,
- zioła
- coś kwaśnego: ocet, sok z cytryny, musztardę, wino, piwo.
Żywność podczas marynowania przechowuj zawsze w lodówce.
Czy wiesz, że marynowanie mięsa może zmniejszyć powstawanie rakotwórczych związków HCA (heterocykliczne aminy aromatyczne). Z reguły marynujemy mięso dla lepszego smaku, ale przy okazji możemy uzyskać też pewien efekt zdrowotny.
6. Jak zapobiec przywieraniu produktów do rusztu grilla?
- Aby patyczki do szaszłyków nie paliły się na grillu, zamocz je w zimnej wodzie przez 30 minut. Po czym nadziewaj na nie szaszłyki.
- Mięso będzie lepiej odchodziło od patyczków, jeśli uprzednio posmarujesz je oliwą lub olejem.
- Czy wiesz, że cebula lub ziemniakmoże pomóc zapobiec przywieraniu do rusztu? Wystarczy przekroić na pół cebulę lub ziemniaka i natrzeć ruszt.
- Kiełbaski przywiąż do jednego metalowego pręta, wówczas obrócisz wszystkie na raz.
- Warzywa i owoce nadziej na patyki lub włóż do specjalnej kratki do grillowania,wówczas łatwiej je przewrócisz.
7. Zdrowe grillowanie – jak zachować najwięcej smaku?
Już nigdy więcej nie przewracaj mięsa widelcem, zarówno na grillu, jak i na patelni. Uratujesz wyciek soków, przewracając mięso szczypcami. Ponadto, po zdjęciu mięsa z grilla, daj mu odpocząć. Dzięki temu soki rozejdą się równomiernie i zachowasz więcej smaku. Nie spłaszczaj mięsa, które już się grilluje, aby nie uciekł z niego smak. Nie lubi ono też częstego przewracania. Najlepiej przewrócić je raz, dlatego, zanim zabierzesz się za przewracanie, poczekaj, aż minie wystarczająca ilość czasu. Niestety nie powiem Ci, ile to ma być minut, bo nie ma uniwersalnej wskazówki. Musisz to wyczuć, kierując się swoim grillowym doświadczeniem.
Podsumowanie
Teraz wiesz już dużo więcej na temat grillowania. Nawet ja nauczyłam się czegoś nowego, przygotowując ten materiał, choć myślałam, że wiem już wszystko. Co więcej, pamiętaj o najważniejszej zasadzie, aby nie spożywać grillowanej żywności zbyt często. Zachowaj we wszystkim umiar.
Źródła
- https://dietetycy.org.pl/jak-grillowac-bezpiecznie-dla-zdrowia-2/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0023643815003291
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19241593/
- https://www.efsa.europa.eu/en/news/efsa-advises-safety-aluminium-food
- https://pubs.acs.org/doi/10.1021/jf0616311
- Majcherczyk J., Surówka K., 2015, Heterocykliczne aminy aromatyczne jako zagrożenie chemiczne w produktach mięsnych poddawanych obróbce termicznej. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 1, 98, 16 – 34