Pacjent z nietolerancją pokarmową – studium przypadku

34- letni pacjent zgłosił się do Poradni Nietolerancji Pokarmowej z uwagi na wielokrotne, nieudane próby redukcji masy ciała. Dodatkowo uskarżał się na wzdęcia po posiłkach oraz przewlekłe zmęczenie. Pacjent w momencie, w którym trafił poradni od ok. 8 miesięcy suplementował witaminę D3 w ilości 2000 j.m. Mimo suplementacji poziom witaminy D nadal pozostawał znacząco poniżej normy i oscylował w okolicach 20 ng/ml. Pacjent trenował 2 razy w tygodniu – ćwiczenia wytrzymałościowo-siłowe.

Dokładna analiza dzienniczka żywieniowego pacjenta pokazała, że jego dieta w szczególności oparta była na produktach z wysoką zawartością węglowodanów i cukrów prostych. Posiłki były nieregularne, w ilości 2-3 dziennie. Pacjent spożywał duże ilości ziemniaków, ryżu, produktów typu naleśniki, placki  z niewielką ilością warzyw i produktów bogatych w białko. W żywieniu pacjenta pojawiało się częste podjadanie między posiłkami – suszone owoce, batoniki, czasami świeże owoce. Ilość płynów wypijanych w ciągu dnia była zbyt niska i ograniczała się do ok 3-4 szklanek dziennie (w tym kawa).

Pierwszym krokiem zaproponowanym podczas konsultacji było wykonania badania w kierunku nietolerancji pokarmowej zależnej od przeciwciał IgG – pacjent zdecydował się na wybór testu na 59 produktów pokarmowych. Badanie nietolerancji pokarmowej zostało wykonane na samym początku z uwagi na to, że w prawie połowie przypadków objawia się ona właśnie wzdęciami brzucha, bólami oraz zaparciami – czyli objawami ze strony układu pokarmowego.  Układ pokarmowy, który jako pierwszy kontaktuje się z pokarmem i jego składnikami pełni ważną rolę w utrzymaniu odporności całego organizmu (szczególną rolę odgrywają tu jelita). Jeśli ich funkcja zostaje zaburzona np. z powodu nadmiernego stresu lub przyjmowania leków to spożywane pokarmy (białka pokarmowe) mogą przedostawać się do krwioobiegu, a co za tym idzie mogą oddziaływać na cały organizm. Jest to właśnie nietolerancja pokarmowa, która jest przyczyną stanu zapalnego w organizmie,  a co za tym idzie – konsekwencją wielu chorób czy np. zespołu złego wchłaniania składników odżywczych.

Okazało się, że pacjent nie tolerował białek pszenicy zwyczajnej oraz durum (frakcji nieglutenowych), ryżu, mleka krowiego, jaj oraz ziemniaków.  Pacjent otrzymał dokładne wytyczne jakimi bezpiecznymi pokarmami może zastąpić produkty nietolerowane oraz dokładny plan żywieniowy w postaci jadłospisu, uwzględniający jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze (z uwzględnieniem,  że pacjent powinien stracić ok 10-12 kg ). Zalecone zostało zwiększenie ilości spożywanych płynów do min. 2 l dziennie, zakładając że 1,5 l powinna stanowić woda. Dieta pacjenta została zbilansowana pod kątem makro- i mikroskładników tak, aby  zapewnić spożycie 15% energii z diety w postaci białka, 30% energii z tłuszczy oraz 55% w formie węglowodanów.  Ustaliliśmy, że pacjent będzie spożywał 3-4 posiłki dziennie. Nowy sposób żywienia oparty był na surowych oraz kiszonych warzywach, rybach, chudym mięsie, dodatkiem produktów zbożowych w postaci kasz, olejów roślinnych. Dodatkowo co dwa dni w diecie pojawiały się również rośliny strączkowe, takie jak: cieciorka, soczewica czy fasola szparagowa.  Owoce w diecie pacjenta pojawiać się miały raz dziennie w towarzystwie orzechów, pestek lub nasion.

Po 6 tygodniach  objawy w postaci wzdęć oraz przewlekłego zmęczenia ustąpiły, ale mimo stosowania się do zaleceń diety (oraz kontynuowania aktywności fizycznej w postaci treningu siłowo- wytrzymałościowego 2 razy w tygodniu) masa ciała nie zmieniła się. Pacjent zdecydował się na wykonanie badania genetycznego oraz ponowne zbadania poziomu witaminy D. Na uwagę zasługuje fakt, że po 6 tygodniach stosowania diety eliminacyjnej, poprawiło się wchłanianie składników odżywczych i poziom witaminy D (bez zmian w suplementacji) znalazł się w dolnej granicy optymalnego stężenia – ok. 33 ng/ml. Tak jak wspominałam na początku artykułu, nietolerancja pokarmowa może być przyczyną złego wchłaniania składników odżywczych, czasami pomimo dobrego skomponowania diety i stosowania suplementacji osoby nią dotknięte mogą być narażone na niedobór witamin i składników mineralnych. Już krótki czas eliminacji nieodpowiednich pokarmów z diety spowodował, że wchłanianie witaminy D poprawiło się i jej poziom we krwi wzrósł.

Po wykonaniu badania genetycznego u tego pacjenta, otrzymaliśmy wiele istotnych informacji, takich jak:

• zwiększona predyspozycja do utraty masy ciała,w odpowiedzi na spożycie wysokiej zawartości białka;
• predyspozycja do zmniejszonego poziomu dobowego tempa metabolizmu – co oznacza, że nasz pacjent powinien spożywać ok.150 kcal mniej niż stanowią zalecenia żywieniowe w redukcji masy ciała;
• zwiększona predyspozycja do wystąpienia niedoboru witaminy D oraz witaminy C;
• zmniejszona zdolność do trawienia skrobi;
• po otrzymaniu wyniku badania genetycznego wprowadziliśmy zmiany w dotychczasowym jadłospisie, które spowodowały, że rozkład makroskładników wyglądał następująco: zwiększyliśmy podaż białka wraz z dietą do 25% energii, zmniejszając przy tym spożycie węglowodanów do poziomu 45% energii, z ograniczeniem produktów zawierających duże ilości skrobi, np. kaszy gryczanej czy jaglanej do jednej porcji dziennie, spożycie tłuszczu pozostało bez zmian.

Przy kolejnym spotkaniu z pacjentem, po kolejnych 6 tygodniach od wdrożenia dodatkowych zaleceń, w oparciu o wynik badania genetycznego, masa ciała pacjenta znacząco się obniżyła (ok. 1,5 kg utraty masy ciała na tydzień) bez wdrażania dodatkowej aktywności fizycznej.

Podsumowując, zastosowanie diety eliminującej pokarmy w oparciu o wynik badania specyficznych pokarmowo przeciwciał oraz dodatkowych zaleceń opartych o wynik badania genetycznego może być skutecznym elementem dietoterapii u pacjentów cierpiących z powodu nadmiernej masy ciała, zaburzeń wchłaniania oraz problemów jelitowych.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat zastosowanej diagnostyki?

Więcej informacji na temat zastosowanej diagnostyki:

Badanie nietolerancji pokarmowej

Przykładowy wynik badania nietolerancji pokarmowej