Retinopatia cukrzycowa

Okulista dr Shanel Sharma wyjaśnia, dlaczego czujność jest niezbędna w przypadku cukrzycy. Dlaczego oko jest podatne na uszkodzenia wynikające z powikłań cukrzycy. Co to znaczy retinopatia cukrzycowa?

Źródło:  https://pixabay.com/pl/, newarta, Pixabay License

Cukrzyca jest najczęstszą przyczyną ślepoty u osób między 20 a 65 rokiem życia. Retinopatia cukrzycowa może dotknąć każdą osobę z cukrzycą, zarówno typu 1, jak i 2. Chronicznie wysoki poziom glukozy we krwi z czasem uszkadza naczynia krwionośne w całym ciele. Nasze małe naczynia krwionośne są najbardziej wrażliwe i dotknięte w pierwszej kolejności. Należą do nich małe naczynia krwionośne zaopatrujące w krew oczy, nerki oraz kończyny obwodowe (palce u rąk i stóp). Osoby z przewlekle podwyższonym poziomem glukozy we krwi mają znacznie większą i cięższą retinopatię niż osoby z niższym poziomem glukozy.

W oku dochodzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych i rozwoju mikro tętniaków, które w pewnym momencie zaczynają krwawić. Tętniaki pękają, a krew przestaje swobodnie przepływać, co skutkuje niedokrwieniem siatkówki. Niedokrwiona siatkówka powoduje uwalnianie białka (VEGF – vascular endothelial growth factor, naczyniowy śródbłonkowy czynnik wzrostu), czego skutkiem jest rozwój chorych i nieprawidłowych naczyń krwionośnych, które mogę krwawić lub powodować odwarstwianie siatkówki i utratę wzroku. Inną przyczyną, z powodu której ludzie tracą wzrok, jest cukrzycowy obrzęk plamki, wyciek produktów krwi do plamki. Plamka żółta to część oka, które umożliwia czytanie, patrzenie na twarze ludzi lub wykonywanie drobnych szczegółowych prac.

Ponieważ występuje 10-15-letnie opóźnienie pomiędzy chronicznie wysokim poziomem glukozy we krwi a pojawieniem się retinopatii cukrzycowej, ważne jest, aby od początku dobrze kontrolować poziom glukozy we krwi. Chociaż uszkodzenie oka jest nieodwracalne, wczesne wykrycie i leczenie może zmniejszyć ryzyko ślepoty nawet o około 95%.

Jeśli zdiagnozowano retinopatię cukrzycową, nie ma co rozpaczać. Dobra kontrola poziomu glukozy we krwi może ograniczyć jej postęp. Osoby z cukrzycą, przestrzegające zasad zdrowego odżywiania mogę obniżyć poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c) o 1-2 punkty procentowe. Na diecie o niskim GI mogą obniżyć poziom HbA1c o kolejne 0,5%. Chociaż może nie wydawać się to znaczące, obniżenie poziomu HbA1c o zaledwie 1% może zmniejszyć występowanie powikłań od 19% do 43%. Warto porozmawiać o tym z pacjentem.

Pomocne jest również obniżenie ciśnienia krwi. Brytyjskie badanie prospektywne dotyczące cukrzycy wykazało, że zmniejszenie skurczowego ciśnienia krwi o 10mm Hg, a rozkurczowego o 5mm Hg zmniejsza częstość retinopatii o 30%.

Ponieważ retinopatia cukrzycowa przebiega najczęściej bezobjawowo, ważne jest, aby odbywały się regularne wizyty u lekarza pierwszego kontaktu czy okulistę. Objawy związane z retinopatią cukrzycową mogą obejmować przerywane niewyraźne widzenie, trudności z ogniskowaniem, utratę kontrastu, podwójne widzenie lub zniekształcenie widzenia. Ponadto cukrzyca jest niezależnym czynnikiem rozwoju innych chorób oczu, takich jak: zaćma i jaskra.

Ochrona oczu jest jedną z najważniejszych rzeczy, które można zrobić, aby zapewnić jakość i radość życia choremu.

Więcej:

• Preventing Diabetic Retinopathy Progression;
• Diabetic Retinopathy and Systemic Factors;
• Blood pressure control for diabetic retinopathy;
• Risks of progression of retinopathy and vision loss related to tight blood pressure control in type 2 diabetes mellitus (UK Prospective Diabetes Study) ;
• Dietary hyperglycemia, glycemic index and metabolic retinal diseases;